Netterden, Gelderland
info@chiyoko.nl
+31 (0) 6 14 17 60 21
Het karakter
van de Akita
Rustig, gevoelig en trots in combinatie met edelmoedigheid en een zacht karakter: de Akita. Een Akita is stabiel, resoluut en bovendien erg mensgericht. Een Akita is tegelijkertijd ook zeer dominant en doorgaans niet gediend van honden van hetzelfde geslacht of honden van het andere geslacht die dominant overkomen, maar heeft echter een groot besef van de plaats in de roedel. Zoals het aantal superlatieven in dit antwoord al aangeeft, is de Akita een hond van uitersten.
Een goed opgevoede Akita is zonder twijfel in alle opzichten een fantastische hond, maar men dient de opvoeding serieus te nemen en te allen tijde respectvol te blijven richting te hond. De Akita is geen twijfelaar en zeer resoluut. De Akita staat erom bekend dat zij het vermogen beheersen om mensen en situaties goed in te schatten. Dit maakt dat een Akita zelden of nooit blaft. Is er wel iets aan de hand, dan kan men op een Akita bouwen en zal de hond zonder enige twijfel in houding en gedrag de stadia van inschatten, waarschuwen en actie, doorlopen. Dat is een fijne bijkomstigheid als men zich in een gevaarlijke situatie bevindt, maar heeft men de Akita niet onder controle, is het dat zeer zeker niet.
Dat is de reden waarom het wordt afgeraden om als onervaren hondenbezitter aan dit ras te beginnen. De Akita is het meest complexe ras en onthoud dat zelfs hondentrainers zich er vaak geen raad mee weten. Cesar Millan, van het welbekende tv-programma The Dog Whisperer, was weinig succesvol in zijn pogingen om Akita’s te ‘veranderen’. Dit heeft echter meer te maken met zijn benadering naar de hond toe, dan met het ras. De Akita is een gevoelshond en zij verwacht een aan de baas gelijkwaardig maatje te zijn. Vanwege de aard van de Akita laten zij zich niet graag in een andere rol dwingen.
Het instinct
van de Akita
De Akita werd vroeger ingezet voor de jacht op beren en groot wild waardoor de Akita van nu een geboren jager is. Het sterke jachtinstinct is dan ook zonder twijfel één van de voor het dagelijks gedrag bepalende eigenschappen van dit ras. Veel hondenrassen kennen een verleden als jachthond en dat is vaak goed merkbaar. Een deel van deze rassen werd (en wordt) alleen gebruikt voor het ophalen van een prooi. Andere rassen, zoals de Akita, gingen zelf op jacht. Deze laatste groep is doorgaans zeer intelligent en onafhankelijk. Dat wordt vaak verward met eigenwijs.
Het instinct en de drift om te willen jagen is bij veel rassen redelijk controleerbaar. Het instinct en de drift blijft, maar een goed opgevoede hond staat onder controle van zijn baas en kan indien nodig teruggefloten worden. Dat geldt voor de Akita, uitzonderingen daargelaten, vaak niet. Het is prachtig om te zien hoe oeroude instincten het overnemen zodra een Akita buiten komt. Altijd op zoek naar een prooi, altijd bezig met het afbakenen van het territorium en lopend/sluipend op een haast katachtige manier. De Akita is continu bezig met het scannen van ‘zijn’ omgeving en verkeert daarbij in opperste staat van paraatheid voor de jacht.
Er wordt vaak beweerd dat een Akita een eigenwijs ras is. Wij omschrijven het als onafhankelijk en intelligent. De Akita is eeuwenlang gebruikt voor de jacht en deze moest zij grotendeels op eigen houtje volbrengen. De Akita moest dus zelf beslissingen nemen. Eigen initiatief werd niet alleen beloond, maar ook verwacht. In het dagelijks leven vertaalt dit zich naar een hond die niet blindelings elk commando zal opvolgen. Een Akita zal ervan overtuigd moeten zijn dat het zinvol is om het commando op te volgen.
De oorsprong
van de Akita
In de voorbije jaren is regelmatig getracht de oorsprong van de Akita te achterhalen. Inmiddels is veel bekend, maar enkele vragen blijven tot op heden onbeantwoord. Het mysterieuze, adellijke uiterlijk van de Akita past dan ook perfect bij zijn even mysterieuze voorgeschiedenis.
Afgaand op de vondst van een hondenskelet in het noorden van Japan, gaat men ervan uit dat de geschiedenis van de Akita zo’n vierduizend jaar teruggaat. Daarmee is het één van de oudste nog bestaande rassen op aarde. Biochemisch onderzoek door de heer Hamanaka van de afdeling Biochemie van de universiteit van Tokio toont echter aan dat de Akita een van oorsprong westerse hond is. Hij trof in Akitas het glycopid N-acetyl noiramine aan. Deze stof is kenmerkend voor westerse honden. Bij van oorsprong oosterse honden werd het glycopid N-glylolyl noiramine gevonden. Hoewel onderzoeken naar inheemse huisdieren erop wijzen dat de voorouders van de Akita al in de ijstijd via (vermoedelijk) Siberië in Japan terechtgekomen moeten zijn, blijft de exacte herkomst en leeftijd van het ras daarmee een raadsel. Het einde van de ijstijd, en daarmee dus het smelten van het ijs, heeft de huidige Japanse eilanden gecreëerd. Hierdoor raakten de honden min of meer geïsoleerd van andere delen van de wereld (bijvoorbeeld Siberië en Alaska), wat in positieve zin bijdroeg aan de ontwikkeling van de soort. Archeologische vondsten bevestigen in ieder geval dat circa vijftienduizend jaar geleden al mensen leefden in Japan. De westerse voorvader van het ras is dus mogelijk nog ouder.
De Akita mag dan van oorsprong niet-Japans zijn, het ras bleek in het land van de rijzende zon goed te aarden. Bovendien kreeg het beestje daar zijn naam. ‘Akita’ is een regio in het noorden van Japan. ‘Inu’ betekent hond. Vrij vertaald staat ‘Akita Inu’ dus voor Hond van Akita.
VKH
een auto-immuunziekte voorkomend
bij de Akita
Vogt-Koyanaga-Harada Disease, beter bekend als het VKH syndroom, is een auto-immuunziekte, d.w.z. auto-immuun gerelateerd met erfelijke implicaties. Men is van mening dat elke vorm van stress de ziekte kan veroorzaken. Symptomen zijn depigmentatie, haaruitval en blindheid.
Soms zijn er geen waarschuwingen, maar in de meeste gevallen toch echt wel, met depigmentatie en bindvliesontsteking als belangrijkste kenmerken. De ziekte treft slijmvlies gebieden, zoals de oogleden, mond, anus, vulva en soms de voetenzolen van de hond (de zwarte en gepigmenteerde huid en de vacht, met name rond de snuit en oogleden beginnen er vaak 'uitgewassen' uit te zien en worden uiteindelijk bruin). Er is een duidelijk zichtbaar verlies van pigmentatie in deze gebieden, van waaruit het vaak begint met korstigheid of blaren.
De ernst van de symptomen variëren van hond tot hond. Een interessant punt om op te merken is dat honden veelal worden getroffen op een leeftijd van 18 tot 20 maanden. Er is geen genezing, en er zijn geen methoden om fokdieren te testen op VKH. Er is tevens geen ras- of geslachtsvoorkeur bij deze ziekte, maar het kan op ieder moment toeslaan zonder duidelijke trigger. Het is een genetisch probleem en als zodanig zullen bepaalde lijnen het in zich meedragen, wat niet wil zeggen, dat als je een Akita uit een getroffen lijn hebt je met zekerheid kunt zeggen, dat het bij je hond tot uiting zal komen.
Het is voornamelijk een oog- en
huidziekte, waarbij verschillende
tekenen waar te nemen zijn. Het zijn
niet altijd duidelijk beschreven
gevallen, er is een grote variatie in
hoe het zich uit. Het kan een
plotseling begin met meerdere tekenen of een meer sluipend begin met verschillende vormen van aandoeningen zijn. In alle gevallen worden de pigmentcellen in het lichaam aangevallen.
Als de ziekte zich op het oog concentreert is de kans het grootste dat de ziekte de dood tot gevolg heeft. De ‘aanval’ concentreert zich met als belangrijkste doelwit op de iris, met als gevolg dat de hond aan een zeer pijnlijke inwendige oogontsteking zal komen te lijden. In feite is het een ontsteking van de iris en vertoont het zich als een zeer kleine pupil met een gezwollen iris met vooral bindvliesontsteking. Vaak is dit het punt van een verkeerde diagnose, omdat het simpelweg lijkt op conjunctivitis (=bindvliesontsteking). Indien niet in detail belicht kan dit leiden tot een vertraagde diagnose en een falend behandelplan in later stadium.
Zoals reeds gezegd, de ogen zullen zeer pijnlijk zijn en uveïtis vormt het grootste probleem van de ziekte. Huidbiopten zullen een diagnose van VKH kunnen geven, zeker gecombineerd met aanwezige oogproblemen. VKH is vooral een oculaire ziekte, maar de aangetaste huid is duidelijk aanwezig, waarneembaar opkomend op het eind van de ziekteverloop of juist vroegtijdig in een eerste stadium. De tekenen aan het oog zijn de meest verontrustende, maar vaak verkeerd geïnterpreteerd. Met de juiste behandeling kan een leven zonder pijn en zonder symptomen worden gehandhaafd, maar zelden voor meer dan 18 maanden. Sommige honden bezwijken eerder als de uveïtis en de daarop volgende schade te groot (en onomkeerbaar) wordt. Er zijn verschillende geneesmiddelen die kunnen worden gebruikt, waaronder vitamine E, Oxytetracyclin en Niacinamide, maar de werkzaamheid van deze geneesmiddelen zijn discutabel.
Om dit moment lopen er twee onderzoeken naar VKH (het diversiteitsonderzoek en het onderzoek van Animal Health Trust) en om progressie te kunnen boeken in deze onderzoeken is o.a. het verkrijgen van DNA van honden die met VKH getroffen zijn van groot belang. Dus heb je een Akita met deze nare ziekte en wil je graag bijdragen aan de onderzoeken, stuur dan een mail naar Inge McCulloch en zij zal je voorzien van alle benodigde informatie t.b.v. het afnemen van DNA.
Hachi, A Dog's Tale
mooi, maar misleidend
Wij roepen voorafgaand aan en na afloop van uitzendingen van de film Hachiko (Hachi) op tot waakzaamheid en bedachtzaamheid: koop op basis van deze film geen Akita!
Toegegeven, het is een prachtige film en gebaseerd op een waargebeurd verhaal. De trouwheid van de Akita wordt mooi in beeld gebracht en is zeer aanlokkelijk. Menigeen wil na het zien van deze film dan ook dolgraag zo’n lieve, trouwe, fluffy knuffelbeer. Laat je echter niet misleiden! In de film laat men namelijk ook heel veel niet zien. Zo had de echte Hachi ook minder leuke kanten.
Op foto’s van vroeger oogt Hachiko enigszins gehavend; één van z’n oren stond bijvoorbeeld niet meer rechtop. Een gevolg van gevechten/incidenten met andere honden. Het station, waar hij jarenlang op z’n baasje wachtte, was zijn territorium en dat verdedigde hij dus ook. Hachi was trouw, maar had net zo goed ook alle andere trekjes van een Akita.
De Akita is het meest complexe hondenras dat bestaat. Ze zijn zeer dominant, eigenwijs, moeilijk te trainen en in bijna alle gevallen zeer intolerant naar andere honden van hetzelfde geslacht. De Akita is in de basis geen hond voor beginnende eigenaren en wie er toch aan begint, moet absoluut weten wat ‘ie doet. Het is daarom bijzonder belangrijk heel veel over hondengedrag en hondentaal te weten, teneinde je in staat bent goed met een Akita om te gaan en vervelende situaties te vermijden.
Wie een Akita wenst, zal eerst écht heel eerlijk en oprecht naar zichzelf moeten kijken. Heb je de kennis? Heb je een natuurlijk overwicht? Besef je echt waar je aan begint? Ben je bestand tegen een hond die zich nooit echt aan je zal onderwerpen? Stel jezelf daarom deze vraag: als de meeste gedragstherapeuten niet met Akitas kunnen omgaan, wat maakt mij dan als leek wel geschikt?
Geniet met volle teugen van deze prachtige film, maar laat het daar bij. Een Akita is voor de meeste mensen absoluut niet geschikt en vraagt niet om ‘gewoon een beetje aandacht’, maar om een ‘way of life’.
De rui
bij de Akita
De ruiperiode is voor Akita-eigenaren onontkoombaar. Gelukkig houdt een Akita het meestal bij twee keer per jaar. Tussentijds verhaart hij in principe niet. Tijdens het wisselen van de vacht moeten baasjes echter wel in actie komen en dan hebben wij het niet alleen over heel vaak stofzuigen.
In het algemeen verhaart een Akita twee keer per jaar zeer omvangrijk. Gedurende deze tijd kunnen zich plukken haar ophopen in het huis. De vacht van een Akita komt er tijdens deze periode vaak uit te zien als een "bizon vacht", zoals wij het vaak noemen. Je kunt dan duidelijk zien waar de nieuwe vacht zich gaat vormen en welke vacht er af gaat.
Ons advies is om tijdens te rui niet te snel een kam of borstel te pakken. Er worden dan haren los geborsteld die er nog niet aan toe zijn om uit te vallen en dit zorgt ervoor dat de ruiperiode vaak langer gaat duren. Versnellen van de ruiperiode kan wel, maar verwacht geen wonderen. Wacht tot de "bizon vacht’" meer tot uiting komt en ga de Akita dan wassen en droog blazen met een waterblazer/droger. De plukken haar zullen alle kanten opvliegen tijdens dit proces, maar uiteindelijk is dit wel de snelste manier om de ruiperiode door te komen.
Als de rui eenmaal voorbij is kan de Akita een kilo lichter lijken. De nieuwe vacht is namelijk nog niet volop aanwezig en moet eerst groeien. Een verstelbare halsband is daarom handig. Onze ervaring is dat dit echter niet voor iedere Akita geldt. De ene Akita heeft een vollere vachtstructuur dan de ander. Hierdoor ogen zij niet dunner en/of lichter, maar lijken zij enkel wat dunner in vacht.
Sebaceous Adenitis, oftewel SA
een auto-immuunziekte voorkomend bij de Akita
SA is een zeldzame ontstekingsziekte gericht op de vernietiging van de talgklieren, maar de reden voor de venietiging is tot op heden onbekend. De ziekte is gemeld in veel verschillende hondenrassen, maar ook in kruisingen. Desondanks is de aanleg ervan bij de Akita, Poedel, Hovawart, Vizsla en Samojeed alom bekend.
De ziekte begint met ontstekingen rondom de talgklieren. Deze ontstekingsprocessen zijn niet besmettelijk. Door de ontstekingen volgt er een enorme haaruitval en Seborrhoe, waarbij het opvallendste kenmerk is de bundels haar met (zwarte) haarwortel die zo uit het lichaam te trekken zijn.
In het algemeen zijn typische uiterlijke tekenen van Sebaceous Adenitis een doffe vacht, droog en breekbaar, als door motten aangevreten, en verandering van geur van de hond; ze ruiken naar "drie dagen gedragen sokken". De eerste tekenen van de ziekte zijn subtiel en verschijnen aan het hoofd, de oren en op de romp. Het haar lijkt dunner, bijna "vergelijkbaar met mot schade". In sommige gevallen kan de vachtkleur veranderen.
SA geeft normaal gesproken geen jeuk, tenzij er een secundaire huidinfectie veroorzaakt door staohylococcen aanwezig is. Er kunnen zich zelfs steenpuisten ontwikkelen. Microscopische onderzoeken (histologisch onderzoek) van huidbiopten hebben uitgewezen, dat het ontstekingskarakter van SA verschillende stadia doorloopt. Pas na volledig verlies van de talgklieren zal de intensiteit van de ontsteking afnemen. De etiologie van microscopisch onderzoek toonde cellen of andere componenten van het immuunsysteem aan, die massaal deelnemen aan het vernietigingsproces. Het is echter niet bewezen, dat bacteriën, virussen of andere ziekteverwekkers de (primaire) oorzaak van de ziekte zijn, maar alle auto-immune reacties zijn gericht op eigen stoffen/cellen.
Zoals aangetoond door verschillende statistische berekeningen laten onderzoeken zien, dat SA bij Akitas een autosomaal recessieve overerving volgt; een afwijkend gen op één van de chromosomen van elke ouder. In dit kader wordt er veel naar stambomen gekeken, die beschikbaar zijn van aangetaste en niet-aangetaste honden en hun familieleden. Honden testen op of zij eventueel drager zijn van de ziekte, oftewel het afwijkende gen, kan echter tot op heden (nog) niet waardoor geen enkele fokker kan garanderen dat zijn honden, en nakomelingen, vrij zijn van dit gen. Dit betekent dat iedere Akita, op iedere leeftijd, getroffen kan worden door Sebaceous Adenitis.
Omgevingsfactoren kunnen als belangrijkste oorzaak van de ziekte worden uitgesloten, maar stress, bijvoorbeeld bij zwangerschap of veranderen van eigenaar, is echter wel een factor die kan leiden tot SA. Verder kunnen er geen significante relaties worden afgeleid tussen de duur van de ziekte en de mate van SA. Het is gebleken, dat het heel moeilijk is om erachter te komen in welk stadium van de ziekte een SA-hond eigenlijk verkeert. Er zijn honden met een bijna volledige vernietiging van alle klieren na een tijdspanne van 2 maanden. Daarentegen zijn er enkelen gemonitord met een vernietiging van de klieren na vele jaren, soms wel 8 tot 9 jaar, en dus vergelijkbaar met een lang sluimerend proces. Typisch voor deze ziekte is dus in elk geval, dat het een zeer "eigen karakter" heeft.
Al eerder aangegeven, Akita's van over de hele wereld kunnen getroffen worden door SA en
jammer genoeg is er nog niet de mogelijkheid om de fokdieren te screenen of ze deze ziekte zullen krijgen of doorgeven aan hun nakomelingen. Er zijn al verschillende onderzoeken opgestart, maar helaas is dit allemaal per land of continent gebeurd met het gevolg dat het allemaal stil blijft staan. Op dit moment lopen er drie onderzoeken; onderzoek auto-immuunziektes UC Davis, onderzoek Animal Health Trust en onderzoek Dr. Pfeiffer. Om de moeilijkheidsgraad aan te geven, het onderzoek van Dr. Pfeiffer loopt al sinds 2004, maar tot op heden zonder resultaat.
Om progressie te kunnen boeken in de onderzoeken is o.a. het verkijgen van DNA van honden die met SA getroffen zijn van groot belang. Dus heb je een Akita met deze nare ziekte en wil je graag bijdragen aan de onderzoeken, stuur dan een mail naar Inge McCulloch en zij zal je voorzien van alle benodigde informatie t.b.v. het afnemen van DNA.